Yapı Denetim Hizmetlerinde Yeni Düzenlemeler

AKP milletvekillerinin imzasını taşıyan ve TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu’nda kabul edilen Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, önemli düzenlemeler içeriyor.

Yapı denetim hizmetlerine ilişkin getirilen düzenlemeler kapsamında, yapı denetim hizmet sözleşmeleri için yeni kurallar belirlenmektedir. Bu kapsamda, 500 metrekareye kadar olan yapılarda yapı denetim hizmet sözleşmesi bedeline esas inşaat alanı, yapı sahibi tarafından belirlenen yapı denetim kuruluşuyla yapılacak. Diğer hizmet sözleşmelerinde ise ildeki faal yapı denetim kuruluşu sayısı dikkate alınarak, yapı sahibi ile aynı anda belirlenen en fazla iki yapı denetim kuruluşu arasında elektronik ortamda sözleşme akdedilebilecektir. Sözleşmenin bir sureti ise ilgili idareye sunulacaktır. Bakanlık tarafından belirlenen durumlar haricinde yapı denetim hizmet sözleşmelerinin feshi mümkün olmayacaktır.

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Bursa Şube Başkanı ve Genel Merkez Genel Sekreteri Esra İnhanlı, Kanun Teklifi ile ilgili şunları söyledi:

“Köy Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, 18 Kasım 2024 Pazartesi günü Meclis’e sunuldu. 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu’nda yapılan değişikliklerin yanı sıra, bazı önemli hususlar da bulunmaktadır. Özellikle 500 metrekare altındaki yapıların denetim sürecinin yapı sahibince belirlenmesini kapsayan madde, sektörde ciddi bir zafiyete neden olabilecektir. Bu durum, yapı müteahhitleri ile denetim firmaları arasındaki ticari ilişkinin kontrolsüz bir şekilde devam etmesine yol açarak sektördeki büyük sorunlardan biri olan denetim zafiyetini artırabilir. Aynı şekilde, büyükşehirlerdeki belirli sayıda yapı denetim kuruluşu olan illerde 500 metrekare üzerindeki yapıların birden fazla müteahhit tarafından seçilmesine olanak tanıyan bir madde de benzer sorunlara yol açabilir. Özellikle depremsellik gibi önemli bir konuda, bu tür düzenlemelerin uygulanmaması gerekmektedir.”

“Adaletsiz Cezalar Kabul Edilemez”

İnhanlı, yapı denetim kuruluşlarına uygulanacak cezalar konusunda ise şunları belirtti: “Elbette ki kanuna uymayan firmalara cezalar verilmelidir, ancak suçu işleyenden daha ağır cezalar vermek adil bir tutum değildir. Kanunda öngörülen ceza maddesi, yapı denetim firmasının denetlediği binanın dışında, yapı aşamasında çevresindeki binalara zarar verilmesi durumunda belgenin iptal edilmesi ve teminatın irat kaydedilmesi gibi ağır yaptırımlar içermektedir. Bu durum, yapı denetim firmaları için oldukça haksız bir uygulamadır. Bizler denetim firmalarıyız, sahada sürekli bulunmamız mümkün değildir. Bu tür ağır cezaların kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz. Türkiye’de yaklaşık 2.500 yapı denetim firması bulunmaktadır ve tüm firmalar, gerekli aksiyonların alınması için mücadeleye devam edecektir.”